مناسبت سادروز شهادت امام صادق (ع)؛

تربیت چهار هزار دانشمند اسلامی در نهضت علمی امام جعفر صادق(ع)

امام صادق

امام صادق(ع) ششمین پیشوای شیعیان از سلاله رسول اکرم(ص) است که با تربیت شاگردان برجسته منابع فقهی و کلامی را با تاسیس فقه شیعه برای جهانیان به یادگار گذاشت.

 به گزارش روابط عمومی، ابو عبدالله جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب معروف به امام جعفر صادق علیه‌السلام در هفدهم ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری در خانه امام محمد باقر علیه‌السلام پیشوای پنجم شیعیان در مدینه دیده به جهان گشود. مهمترین کنیه آن حضرت «ابو عبدالله» و لقبش «صادق» است.

این امام معصوم پس از شهادت پدر بزرگوارش در سن ۳۱ سالگی به امامت رسید و با پایه ریزی مکتب و مذهب جعفری به توسعه علوم انسانی و اسلامی پرداختند، این امام شاگردان بسیاری را برای کاربردی سازی مباحث فقهی و کلامی و طرد اندیشه‌های باطل و منحرف تربیت کردند و به اقصی نقاط جهان اسلام اعزام کردند.

امام جعفر صادق علیه‌السلام در دوران امامت خویش سعی می‌کند تا با شیوه‌های خاص امام مهدی عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و دوران غیبت را به مردم معرفی کند در همین باره در تعیین موعود به فرزند خویش موسی بن جعفر علیه‌السلام اشـاره کـرده و از حضرت مـهدی عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف به عنوان پنجمین فرزند او یاد می‌کند.

ترویج فرهنگ مهدویت در سیره امام صادق علیه‌السلام

استاد جامعه الزهرا(س) در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه به ترویج فرهنگ ظهور و عنایت خاص امام صادق به آماده کردن مردم و زمینه سازی برای حکومت مهدوی اشاره کرد و گفت: امام در این رابطه تلاش بسیاری کردند و آن حضرت در روایتی درباره ارزش و اهمیت خدمت به امام زمان(عج) فرمودند:« لَوْ أَدْرَکْتُهُ‏ لَخَدَمْتُهُ أَیَّامَ حَیَاتِی» اگر امام عصر عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را درک می‌کردم همه عمر در خدمت ایشان بودم.

خانم معصومه بهرامی افزود: یکی از مهم‌ترین درسهایی که می‌توان از آن امام فراگرفت همین مطلب است که یک منتظر واقعی همواره باید برای مقدمه‌سازی ظهور تلاش ‌کند. این مسئله آن قدر حائز اهمیت است که سالها قبل از تولد آخرین حجت خدا، فرهنگ انتظار در بین مسلمانان توسط ائمه(ع) مطرح و تبیین می‌شود.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به فرازی از دعای شریف ندبه گفت: در این دعا آمده است: «و اعنّا علی تأدیه حقوقه الیه: ما را بر ادای وظایفمان نسبت به آن حضرت یاری فرما » از این رو امیدواریم بتوانیم با پیروی از سیره حضرات معصومین(ع) حقیقت دین و فلسفه انتظار را درک کنیم.

بهرامی با بیان اینکه همه امامان از نظر مقام و منزلت یکسان هستند «کلهم نور واحد» گفت: اما با توجه به شرایط خاص زمانی، نحوه عملکرد آن بزرگواران متفاوت است که امام جعفر صادق علیه‌السلام نیز بر اساس مقتضای زمان اقدام می‌کرد.

وی ادامه داد: امام جعفر صادق علیه‌السلام در سال 83 قمری در خانه امام باقر علیه‌السلام از مادری جلیل القدر به نام ام‌فروه به دنیا آمدند و پس از 65 سال عمر با برکت در سال 148 قمری به دست منصور دوانیقی به وسیله انگور زهرآلود مسموم و به شهادت رسیدند.

استاد بهرامی تاکید کرد: مدت امامت آن حضرت در طی ۳۴ سال همزمان با سال‌های پایانی حکومت بنی امیه و سال‌های اول حکومت بنی عباس بود.

امام جعفرصادق(ع) زمان شناس بودند

وی با اشاره به اینکه امام جعفر صادق علیه‌السلام «زمان شناس» بود گفت: حکومت بنی امیه در این سال‌ها به شدت دچار ضعف شده و در حال سقوط بود و از طرفی حکومت بنی عباس هنوز استقرار نیافته بود. این فاصله زمانی، فرصت مناسبی را برای این امام پیش آورد که برای سایر ائمه (ع) پیش نیامده بود. آن حضرت از این فرصت بهترین استفاده را کرد و نهضت علمی و فرهنگی بزرگی را به وجود آورد.

استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: این نهضت تا جایی ادامه یافت که پایه‌های علمی مکتب شیعه در آن دوره محکم و چهار هزار عالم و دانشمند اسلامی را در علوم و فنون بسیاری تربیت کرد البته زندگی ایشان در هشت سال آخر تحت فشار و اختناق شدید حکومت منصور عباسی و بسیار سخت گذشت.

دشمن شناسی و تاسیس مذهب جعفری(ع)

وی با اشاره به حوادث سیاسی زندگانی امام صادق علیه‌السلام ابراز داشت: حرکت هایی از دو طرف؛ یعنی شیعیان و عباسیان به وقوع پیوست و به نظر میامد که امام با جنبش علویان، همراه شود ؛ اما امام به علت کمبود یاران واقعی و مخلص صلاح ندیدند که به صورت مستقیم در قیامهای ضد حکومت شرکت کنند و عمر خود را صرف تقویت پایه‌های علمی مکتب شیعه کردند تا جایی که مذهب شیعه بخاطر فعالیت‌های علمی حضرت با نام مذهب جعفری شناخته شد.

بهرامی خاطر نشان کرد: ظاهر بین نبودن، درک عمیق حوادث و تحت تاثیر جو و فضا قرار نگرفتن از عوامل مهم هدایت جامعه است. تصمیم گیری صحیح و به حق در شرایط خاص و «بصیرت» و «دشمن شناسی» نیز درسی است که از سیره آن حضرت باید فراگرفت.

امام صادق(ع) داناترین فرد از دیدگاه اهل سنت

 یکی دیگر از اساتید جامعه الزهرا(س) در مورد جایگاه امام صادق(ع) از دیدگاه اهل سنت اظهار داشت: نعمان بن ثابت بن زوطی معروف به ابوحنیفه از پیشوای فرقه حنفی درباره عظمت این امام بزرگوار گفته است که من فقیه تر و داناتر از جعفربن محمد ندیده‌ام، او داناترین فرد این امت است.

خانم انسیه یوسفیان افزود: علمای اهل سنت نسبت به علم و دانش اهل‌بیت و بخصوص امام صادق علیه‌السلام معترف بودند اما در کتاب هایشان معارفی را از این امام نقل نکرده اند و تنها به قرائت پرداخته اند.

پاسخ گویی به شبهات و مناظره با فرقه‌های مختلف

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه امام صادق علیه‌السلام شاگردان بسیاری را در حوزه‌های مختلف فقهی و کلامی تربیت کرد گفت: شاگردان بسیاری در دانشگاه بزرگ اسلامی و فقهی این امام معصوم تربیت شدند که به شبهات و سوالات مطرح شده پاسخ می‌دادند ضمن اینکه خود این امام در مناظره هایی که برای ایشان برگزار می‌کردند شرکت کرده و در برخورد با فرقه‌های انحرافی باعث اعتراف سایر فرقه‌ها به علوم اسلام می‌شدند.

وی گفت: شاگردان ایشان در علوم و دانش‌های گوناگون فقهی، علمی، کلامی، توحیدی، ولایتی، حدیث نفس، معرفت‌شناسی و سایر حوزه‌های علمی آموزش دیدند و به چهره‌های علمی بزرگ و توانمندی تبدیل شدند.

یوسفیان با بیان اینکه امام صادق علیه‌السلام از مهمترین مفسران قرآن کریم بود گفت: ایشان کارشناسان و مفسرانی را در این زمینه تربیت کرد که این امر از تفسیر به رای در آیه‌های قرآن کمک کرد امروزه نیز مدعیانی قرآن را تفسیر می‌کنند که باید کارشناسان و متخصصان در این عرصه ورود کنند.

وی ادامه داد: فضای مجازی بهترین مکان برای حضور کارشناسان قرآنی است تا از این ظرفیت‌ها برای ترویج مفاهیم قرآنی و سیره امامان معصوم(ع) و شناساندن چهره واقعی اسلام به جهان اسلام اقدام کنند.

برخورد با مدعیان دروغین مهدویت

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه امام صادق علیه‌السلام در دوران خویش به موضوع مهدویت و غیبت امام عصر(عج) پرداخته اند گفت: مهم‌ترین فتنه‌ عصر این امام فتنه مدعیان دروغین بود که با جعل روایات و احادیث دست به این کار می‌زدند از این رو پیشوای ششم شیعیان به تقابل فکری و عملی با این جریانات پرداختند به این صورت که نسبت به مدعیان مهدویت اظهار برائت کرده و آنها را به شیعیان معرفی می‌کردند و پیروان خویش را از همراهی با آنان باز می‌داشتند.

یوسفیان ادامه داد: امام صادق در قالب ادعیه و مناجات به معرفی مهدی(عج) حقیقی می‌پرداختند و از جنبه‌های معرفتی به معرفی امام غائب و ویژگی‌های شرایط منتظران اشاره می‌کردند.

وی تاکید کرد:اکنون نیز مدعیان دروغین هستند که به دنبال سواستفاده هستند و با جعل روایات و احادیث اقدام به این کار می‌کنند.

نماز و عبادت از مهمترین حالات اخلاقی امام صادق(ع)

استاد یوسفیان با اشاره به اینکه امام صادق(ع) در سه حالت نماز، عبادت و ذکر بودند گفت: ایشان در عشق بازی با معبود خلوص نیت داشته اند و تاکید فراوان به نماز و عبودیت در روایات و احادیث از ایشان به جای مانده است.

وی خاطر نشان کرد: امام صادق (ع) از بزرگترین خشوع کنندگان و دعاکنندگان بودند که در زمانه خود از همه مردم بیشتر خدا را عبادت می‌کرده و در عبادت خود اخلاص را به بزرگترین وجهی رعایت می‌کردند.

امام صادق(ع) از لحاظ اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و عبادی به عنوان الگوی کاملی برای همه مردم بودند با تمام سختگیری‌ها دوران امامت ۳۴ ساله ایشان مصادف با خلفای اموی و عباسی بود که سرانجام این امام بزرگوار در ۶۵ سالگی بر اثر توطئه‌های منصور عباسی در سال ۱۴۸ هجری به شهادت رسید.

مطالب مرتبط :

اشتراک گذاری:

نظرات

نظری هنوز ارسال نشده است

ارسال نظر

ارتباط با جامعة الزهرا(س)

  • نشانی: قم، سالاریه، بلوار بوعلی
  • مرکز تلفن: ۳۲۱۱۲۰۰۰
  • دورنگار: ۳۲۹۲۵۱۱۰
  • صندوق پستی: ۳۷۱۸۵۳۴۹۳
  • کد پستی: ۳۷۱۶۹۱۶۶۵۱